Windykacja a stalking

Mówiąc najprościej, stalking to uporczywe nękanie. Będą to zatem wszelkie działania windykatora, które będą uznane przez sąd za:

Istotne jest także odczucie dłużnika, ponieważ to on sam musi złożyć wniosek o ściganie windykatora. Musi wystąpić zatem jednoznaczne poczucie krzywdy na skutek czynności wykonanych w trakcie windykacji.

Nie trudno jednak o fałszywe oskarżenia – dłużnik zawsze będzie uważał, że windykator go nęka, a windykator zawsze będzie zdania, że dłużnik jest po prostu przewrażliwiony. Prawda zazwyczaj leży gdzieś po środku, ale nie zawsze. Jak ustalić i dowieść przed sądem, że windykator rzeczywiście dopuścił się przestępstwa z artykułu 190a kodeksu karnego, czyli stalkingu?

Podstawa prawna 

Art. 190a. Stalking

§ 1. Kto przez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby jej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność, podlega karze pozba­wienia wolności do lat 3.
§ 2. Tej samej karze podlega, kto, podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej.
§ 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 1 lub 2 jest targnięcie się pokrzywdzonego na własne życie, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

Dz.U.2018.0.1600 t.j. – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny

Kara pozbawienia wolności – i to niemała. Podstawowy wymiar kary to 3 lata więzienia. W sytuacji, gdy dłużnik na skutek uporczywego nękania przez windykatora targnie się na własne życie, kara pozbawienia wolności wzrasta aż do 10 lat. Mimo tego zatem, że przestępstwo stalkingu rozgrywa się w sferze właściwie bezdotykowej – nie ma żadnych ran na ciele, nikt nie zostaje pobity – kara jest podobna, jak przy cielesnych krzywdach. Krzywda wyrządzona na psychice danej osoby jest w świetle przepisów równie ważna, jak krzywda fizyczna i nie można jej lekceważyć.

Windykatora może zaskarżyć jedynie sam pokrzywdzony, jeżeli rzeczywiście czuje się realnie zagrożony przez działania osoby egzekwującej spłatę długu. Skarga nie może zatem być wystosowana przez osoby będące świadkami działań windykatora – zmartwionego partner życiowy dłużnika albo jego przestraszone dzieci. Mogą one rzeczywiście zwrócić uwagę dłużnika na to, że windykator posuwa się w swoich czynnościach za daleko, ale nie mają prawa podawać go do sądu. Zgodnie z prawem musi to uczynić osoba podlegająca uporczywemu nękaniu.

Podstawa prawna

Art. 190a. Stalking

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 następuje na wniosek pokrzywdzonego.

Dz.U.2018.0.1600 t.j. – Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny

W przypadku windykacji niestety trudno o jednoznaczne rozgraniczenie, ponieważ część działań windykatora, które wynikają z jego obowiązku prawnego, jest z zasady wymierzona przeciw dłużnikowi i charakteryzuje się pewną regularnością, np.: wiadomości muszą być wysyłane codziennie.

Co windykator zgodnie z prawem może zatem robić bezkarnie?

Problem pojawia się jednak w momencie, kiedy SMS-y zaczynają przychodzić co godzinę, a głos w telefonie jest agresywny i wulgarny. Prześledźmy zatem różne scenariusze.

Takie opinie krążą po różnych forach Internetowych i zazwyczaj odpowiedzią rzekomych znawców jest przyznanie, że fakt, iż windykator zna nasze dane osobowe, to przestępstwo, a zatem takiego windykatora można zaskarżyć. Oznaczałoby to jednak, że zaskarżyć można każdego windykatora, ponieważ każdy doskonale wie, jak nazywa się dłużnik i gdzie mieszka – w innym wypadku nie mógłby choćby przesłać mu pocztą pisemnego powiadomienia.

Dlaczego ma prawo dostępu do naszych danych? Ponieważ jeżeli doszło do windykacji, to znaczy, że kiedyś zobowiązaliśmy się do płacenia określonej kwoty dane instytucji, a każda umowa pisemna o kredyt lub pożyczkę zawiera klauzulę, że w razie niespłacania egzekwowanie długu zostanie przekazane firmie windykacyjnej.  Wszystkie nasze dane windykator na pewno posiada zgodnie z prawem – zgodnie z umową, którą sami podpisaliśmy.

Windykator nie może posuwać się do każdej czynności. Czego nie może windykator?