Zawezwanie do próby ugodowej

Zawezwanie do próby ugodowej to nic innego, jak pierwszy krok rozpoczynający postępowanie pojednawcze między Dłużnikiem a osobą dochodzącą swych nieuregulowanych należności. Można powiedzieć, że jest to symboliczne „wyciągnięcie ręki” do osoby, która jest nam dłużna pieniądze, a wobec której nie chcemy wnosić powództwa (np. poprzez wysłanie przedsądowego wezwania do zapłaty i rozpoczęcie egzekucji). W większości przypadków bowiem zawezwanie okazuje się być prostszym, tańszym i szybszym sposobem odzyskania pieniędzy.

Wypisanie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej jest jednoznaczne z poczynieniem próby dochodzenia przysługujących nam należności. Zawezwanie prowadzone jest przez sąd rejonowy, zaraz po wniesieniu odpowiedniego pozwu o zapłatę, a w trakcie trwania postępowania Dłużnik może negocjować z Wierzycielem warunki spłaty zobowiązania.

Kwestia zawezwania do próby ugodowej została poruszona i uregulowana w Kodeksie postępowania cywilnego, czyli Wstawie z dnia 17. listopada 1964 roku. Ujednolicony tekst tego aktu prawnego znaleźć można w Dzienniku Ustaw z 2018 roku pod pozycją 1360. Zamieszczona tam wersja KPC została ogłoszona na mocy Obwieszczenia Marszałka Sejmy Rzeczypospolitej Polski z dnia 14. czerwca 2018 roku.

Odpowiednie artykuły poświęcone zawezwaniu do próby ugodowej brzmią następująco:

Kodeks postępowania cywilnego

DZIAŁ II
Postępowanie przed sądami pierwszej instancji

Rozdział 1
Mediacja i postępowanie pojednawcze

Oddział 2
Postępowanie pojednawcze

Art. 185.
§ 1. O zawezwanie do próby ugodowej – bez względu na właściwość rzeczową – można zwrócić się do sądu rejonowego ogólnie właściwego dla przeciwnika. W wezwaniu należy oznaczyć zwięźle sprawę.
§ 2. Postępowanie pojednawcze przeprowadza sąd w składzie jednego sędziego.
§ 3. Z posiedzenia sporządza się protokół, a jeżeli doszło do ugody jej osnowę wciąga się do protokołu albo zamieszcza w odrębnym dokumencie stanowiącym część protokołu i stwierdza podpisami stron. Niemożność podpisania ugody sąd stwierdza w protokole.

Kwestia niestawiennictwa stron zawezwania na posiedzeniu ugodowym i płynących z niego konsekwencji została uregulowana następująco:

Kodeks postępowania cywilnego

DZIAŁ II
Postępowanie przed sądami pierwszej instancji

Rozdział 1
Mediacja i postępowanie pojednawcze

Oddział 2
Postępowanie pojednawcze

Art. 186.
§ 1. Jeżeli wzywający nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie przeciwnika włoży na niego obowiązek zwrotu kosztów wywołanych próbą ugodową.
§ 2. Jeżeli przeciwnik bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie, sąd na żądanie wzywającego, który wniósł następnie w tej sprawie pozew, uwzględni koszty wywołane próbą ugodową w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie.

Najważniejsza rzecz, o której warto pamiętać przy szykowaniu wniosku z zawezwaniem o próbę ugodową, to precyzyjne określenie przedmiotu żądania i jego wysokości. To bardzo istotne, by wniosek konkretnie wskazywał i wyjaśniał, o jakie roszczenie chodzi.

Niedokładne sformułowanie żądania, na przykład wskazanie niewłaściwej wysokości, czy nienależyte sformułowanie treści samego żądania, skutkować może odrzuceniem naszego wniosku, a co gorsza – nieprzerwaniem biegu przedawnienia roszczenia, na którym większości wierzycieli bardzo zależy.

Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej powinien być sporządzony w ściśle określony sposób. Tak jak w przypadku wszelkich oficjalnych lub sądowych pism, nie powinno w nim zabraknąć następujących informacji:

1. daty i miejsca sporządzenia dokumentu,
2. danych osobowych obu stron sporu, (Dłużnika oraz Wierzyciela),
3. pełnej nazwy sądu rejonowego, do którego kierowany jest wniosek,
4. odręcznego podpisu wierzyciela.

Dodatkowo wniosek o zawezwanie do próby ugodowej powinien także zawierać takie elementy, jak:

1. wskazanie wartości przedmiotu sporu (czyli długu),
2. zwięzły i rzetelny opis sporu,
3. uzasadnienie wniosku z zawezwaniem.

Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym względem miejsca zamieszkania lub zameldowania Dłużnika. Jego koszt wynosi 40 zł w przypadku, gdy wartość roszczenia nie przekracza 10 000 zł, a 300 zł w przypadku roszczenia na sumę wyższą niż 10 000 zł.

Po złożeniu przez Wierzyciela wniosku o zawezwanie do próby ugodowej odpowiedni sąd zawiadamia o wszczęciu postępowania drugą stronę, czyli Dłużnika, i wyznacza termin posiedzenia. Co istotne, stawiennictwo Przeciwnika na posiedzeniu sądu nie jest obowiązkowe, lecz wiąże się z późniejszym obciążeniem go kosztami organizacji posiedzenia.

Postępowanie pojednawcze, jakie rozpoczęte zostało wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, z reguły trwa tylko jedne posiedzenie. Podczas tego spotkania sąd pyta obie strony, czy widzą możliwość zawarcia ugody w sprawie.

Jeśli strony nie dojdą do porozumienia, sąd orzeknie, iż do ugody polubownej nie doszło i tym samym zakończy posiedzenie. Jeśli natomiast obie strony oświadczą, że są chętne do zawarcia ugody, sąd umożliwi im podjęcie negocjacji w celu ustalenia warunków spłacenia długu.

Z posiedzenia sądowego sporządzany jest odpowiedni protokół. Jeśli między stronami dojdzie do zawarcia ugody, jej treść zostanie zawarta w tymże właśnie protokole. Postanowienia ugody podpisują  przez sądem obie strony postępowania.

Co istotne, w trakcie posiedzenia sąd nie może wywierać wpływu na żadną ze stron postępowania, ani nie może stawiać się za żadną z nich. Sędzie jedynie obserwuje prowadzone przez strony negocjacje, tym samym umożliwiając im samodzielne wypracowanie ugody. Sąd czuwa oczywiście także nad tym, by ewentualna ugoda była zgodna z obowiązującymi przepisami prawa, a także z zasadami współżycia społecznego.

Niezwykle istotną kwestią dla wielu Wierzycieli jest fakt, iż zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia wierzytelności. Oznacza to, że naliczany czas przedawnienia danego długu ulega zatrzymaniu wraz z rozpoczęciem postępowania pojednawczego.

Choć jest to dobrą wiadomością dla Wierzycieli składających w sądzie wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, dobrze, aby pamiętali oni o dokładnym sprawdzeniu biegu terminu przedawnienia wierzytelności i jego ponownym trwaniu zaraz po uprawomocnieniu   postanowienia sądu, jakie zakończy posiedzenie w sprawie danego zawezwania.

Jest to niezwykle ważne, bowiem w przypadku niezawarcia ugody podczas posiedzenia w sądzie, w trakcie trwania którego zakończyłby się wcześniejszy bieg przedawnienia, wszczęty na nowo zostanie kolejny, trzyletni bieg terminu przedawnienia – a Wierzyciel zyska tym samym 3 lata na ponowne dochodzenie swego zobowiązania.

Złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej wydaje się być niezwykle korzystnym rozwiązaniem, bowiem daje ono szansę zarówno Wierzycielowi, jak i Dłużnikowi na podjęcie negocjacji w sprawie aktualnego zadłużenia.

Podczas postępowania sądowego obie strony mogą prowadzić negocjacje w sprawie sposobu zapłaty długu czy ewentualnej możliwości rozłożenia go na raty. Dłużnik może także starać się o anulowanie odsetek karnych za brak terminowego spłacenia zobowiązania.

Jest to więc dla niego idealna okazja do wypracowania dobrych warunków spłaty zadłużenia i jednocześnie – do uniknięcia szansy na popadnięcie w spiralę zadłużenia. A w przypadku Wierzyciela zawezwanie jest równie korzystną szansą na przerwanie biegu terminu przedawnienia długu.

Zawezwanie do próby ugodowej stanowi pierwszy krok w rozpoczęciu postępowania pojednawczego między Dłużnikiem a Wierzycielem, którzy starają się rozwiązać spór dotyczący nieuregulowanych należności. To symboliczne zaproszenie do negocjacji, które może okazać się skutecznym i bardziej efektywnym sposobem odzyskania długu niż tradycyjne postępowanie sądowe. Proces ten opiera się na Kodeksie Postępowania Cywilnego i może pomóc w uniknięciu kosztów i opóźnień związanych z sądową egzekucją.

Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej musi być dokładnie sformułowany, jasno określając przedmiot żądania i jego wysokość. Niedokładne sformułowanie może prowadzić do odrzucenia wniosku. Dokument ten powinien zawierać dane obu stron sporu, datę i miejsce sporządzenia, oraz być podpisany przez Wierzyciela. Proces zawezwania do próby ugodowej jest prowadzony przez sąd rejonowy i zwykle składa się z jednego posiedzenia. Sąd nie ingeruje w negocjacje stron, a jedynie nadzoruje, aby ewentualna ugoda była zgodna z prawem i zasadami społecznymi.

Jednym z istotnych aspektów jest to, że zawezwanie do próby ugodowej przerywa bieg terminu przedawnienia wierzytelności, co może być korzystne dla Wierzyciela. Jednak po zakończeniu postępowania, termin ten zaczyna biec od nowa, więc należy uważnie monitorować bieg przedawnienia. Złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej może być korzystne zarówno dla Wierzyciela, który może odzyskać swoje pieniądze, jak i dla Dłużnika, który ma szansę na negocjacje i uniknięcie dalszych kłopotów finansowych. To skuteczna alternatywa dla tradycyjnego postępowania sądowego.