Odprawa dla pracownika – kiedy przysługuje?

Odprawa dla pracownika – kiedy przysługuje?

author
Halszka Gronek
04 marca 2020
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Decyzja o przeprowadzeniu cięć pracowniczych dla większości firm jest wyjątkowo trudna. Fakt pozostawienia dziesiątek podwładnych bez źródła utrzymania rekompensuje jedynie wieść o wypłaceniu odprawy pracowniczej. W dzisiejszym artykule wskażemy, kto może liczyć na przyznanie odprawy i jaka jest jej wysokość obecnie. 

Spis treści:

  1. Wysokość odprawy pracowniczej
  2. Odprawa dla pracownika - czym jest?
  3. Kiedy przysługuje odprawa dla pracownika?
  4. Odprawa dla pracownika - najważniejsze informacje
Zwiń spis treści

Wysokość odprawy pracowniczej

Z odprawy dla pracownika nie skorzysta pracownik zatrudniony na podstawie umowy zlecenie lub umowy o dzieło.

Z powodu zwolnienia pokrzywdzonemu pracownikowi przysługuje odprawa w wysokości:

  1. jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
  2. dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
  3. trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Co istotne, wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. Warto także pamiętać, iż wysokość odprawy nie jest arbitralnie ustalona jako konkretna kwota pieniężna. Ostateczna suma, jaka powinna zostać wypłacona pracownikowi z powodu zwolnienia wynikającego z winy pracodawcy, zależy od trzech czynników:

  1. standardowej wysokości wynagrodzenia wypłacanego pracownikowi zgodnie z podpisaną umową o pracę;
  2. czasu, jaki pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy;
  3. aktualnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.

 

Art. 8. Odprawa pieniężna

  1. Odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.
  2. Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy.

Dz.U.2018.0.1969 t.j. – Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników

Odprawa dla pracownika - czym jest?

Odprawa pracownicza to specjalna zapomoga finansowa wypłacana pracownikowi z racji utracenia przez niego pracy. Co istotne, odprawa dotyczy jedynie tych osób, które utraciły źródło utrzymania z winy pracodawcy. Chodzi przede wszystkim o sytuacje, gdy firma zmuszona została do likwidacji stanowisk z powodu restrukturyzacji działów działów lub niewypłacalności. Zwykle odprawa przysługuje w wyniku udzielenia zwolnień grupowych. Niemniej jednak zwolnienie indywidualne także uprawnia do otrzymania środków.  Kodeks pracy nie reguluje kwestii odprawy dla pracownika. Właściwym aktem prawnym, na mocy którego instytucja odprawy pracowniczej obowiązuje, jest Ustawa z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Dokument ten znajduje się w Dzienniku Ustaw nr 90 na rok 2003, pod pozycją 844. Najważniejsze kwestie, jakie porusza ustawa, brzmią następująco:

Art. 8. Odprawa pieniężna

  1. Pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:
    1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
    2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
    3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.
    2. Przy ustalaniu okresu zatrudnienia, o którym mowa w ust. 1.

Dz.U.2018.0.1969 t.j. – Ustawa z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników

Kiedy przysługuje odprawa dla pracownika?

Odprawa dla pracownika przysługuje w przypadku zwolnień, jakie przeprowadzone zostały w zakładzie pracy z powodu niezależnego od pracownika (z winy pracodawcy). Warto w tym miejscu dodać, iż ustawodawca doprecyzował, iż odprawa należy się jedynie osobom o statusie pracownika (nie dotyczy ona zleceniobiorcy, wykonawczy dzieła czy samozatrudnionego) i tylko wtedy, gdy firma dokonująca zwolnień zatrudniała conajmniej 20 osób. W przypadku zwolnień grupowych odprawa przysługuje wtedy, gdy zwolnienia zostały dokonane w drodze wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę, a także na mocy porozumienia stron, jeżeli w ciągu 30 dni zwolnienie objęło co najmniej:

  1. 10 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia od 20 do 99 osób włącznie;
  2. 10% pracowników, gdy pracodawca zatrudnia od 100 do 299 pracowników włącznie;
  3. 30 pracowników, gdy pracodawca zatrudnia co najmniej 300.

Warto w tym miejscu dodać także, iż do otrzymania odprawy uprawnieni są nie tylko pracownicy zwalniani grupowo, ale także pracownicy zwalniani indywidualnie. Warunek do tego jest jeden: że przyczyny istniejące po stronie pracodawcy są wyłączną podstawą rozwiązania umowy o pracę. A jeśli do zwolnienia przyczyniły się inne czynniki, odprawa nie będzie przysługiwać. Tak wynika z krajowego orzecznictwa, a dokładniej z treści wyroku Sądu Najwyższego z 10 października 1990 roku (PR 319/90, OSNC 1992/11/204).

Wsparcie dla bezrobotnych

Osoba, która utraciła pracę i potrzebuje wsparcia finansowego może liczyć m.in. na zasiłek przyznawany osobom bezrobotnym. O wysokości tego świadczenia i zasadach jego przyznawania przeczytasz więcej w naszym artykule – Zasiłek dla bezrobotnych. Osoby bezrobotne, które zajmują się wychowaniem dziecka mają możliwość otrzymania również zasiłku rodzinnego bądź świadczenia rodzicielskiego. Dla wszystkich znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej pomocny może okazać zasiłek okresowy –  specjalna forma pomocy pieniężnej, jaką państwo polskie wypłaca potrzebującym obywatelom w ramach prowadzonej polityki społecznej.

Odprawa dla pracownika - najważniejsze informacje

  1. Odprawa pracownicza to specjalna zapomoga finansowa wypłacana pracownikowi z racji utracenia przez niego pracy.
  2. Odprawy dotyczą jedynie tych osób, które utraciły źródło utrzymania z powodu niezależnego od nich, a więc z winy pracodawcy. Chodzi między innymi o „cięcia” pracownicze spowodowane restrukturyzacją firmy lub jej niewypłacalnością
  3. Kodeks pracy nie reguluje kwestii odprawy dla pracownika.
  4. Aktem prawnym, na mocy którego instytucja odprawy pracowniczej obowiązuje, jest Ustawa z dnia 13 marca 2003 roku o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników.
  5. Ustawodawca doprecyzował, iż odprawa należy się jedynie osobom o statusie pracownika (nie dotyczy ona zleceniobiorcy, wykonawczy dzieła czy samozatrudnionego) i tylko wtedy, gdy firma dokonująca zwolnień zatrudniała co najmniej 20 osób.
  6. Do otrzymania odprawy uprawnieni są nie tylko pracownicy zwalniani grupowo, ale także pracownicy zwalniani indywidualnie. Warunek do tego jest jeden: że przyczyny istniejące po stronie pracodawcy są wyłączną podstawą rozwiązania umowy o pracę.
  7. Z powodu zwolnienia pokrzywdzonemu pracownikowi przysługuje oprawa w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata.
  8. Odprawa w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia przysługuje wtedy, gdy zwolniony pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat.
  9. Odprawa w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia powinna zostać wypłacona, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od conajmniej 8 lat.
  10. Wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów.

Źródło:

https://zielonalinia.gov.pl/-/komu-przysluguje-odprawa-pieniezna

author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Podobne artykuły

Jak oszczędzić na wakacjach za granicą?

Egzotyczne drinki, lazurowe morza, kamieniste plaże… ten luksus ma swoją cenę. Wakacje za granicą kojarzą się nam z ogromnymi kosztami. Istnieje jednak wiele sposobów na to, by te koszty zmniejszyć!

author
Dominika Byczek
28 czerwca 2017
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Inspektorat ZUS w Gostyninie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych posiada 39 oddziałów w największych polskich miastach. Do każdego oddziału przynależą jednostki podległe, takie jak Inspektoraty i Biura Terenowe. Sprawdzamy dane Inspektoratu w Gostyninie: kontakt, dane adresowe, infolinię oraz godziny otwarcia.

author
Patryk Byczek
20 sierpnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Biuro Terenowe ZUS w Kole

Zakład Ubezpieczeń Społecznych posiada oddziałów w największych polskich miastach Do każdego oddziału przynależą jednostki podległe, takie jak Inspektoraty i Biura Terenowe Sprawdzamy dane Inspektoratu w Kole: kontakt, dane adresowe, infolinię oraz godziny otwarcia.

author
Patryk Byczek
24 sierpnia 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Ile zarabia aptekarz?

Farmaceuta to osoba która swój zawód realizuje głównie w punktach aptecznych. To jednak nie jest jedyne miejsce, gdzie mogą pracować osoby z takim wykształceniem. Sprawdzamy, ile zarabiają farmaceuci.

author
Sandra Tessmer
07 października 2019
Jej obszarem zainteresowań w ramach pracy na stronie zadluzenia.com są pytania typu "ile kosztuje" oraz "ile zarabia," a jej teksty dostarczają czytelnikom wglądu w koszty różnych usług i życiowych wydatków, oraz średnie zarobki w różnych zawodach.

Wygraj tablet od Smart Pożyczka

Do 20 maja 2016 trwa konkurs firmy Smart Pożyczka. Nagroda główna to tablet Sony Xperia Z4 o wartości 2800 zł.

author
Patryk Byczek
22 kwietnia 2016
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Zajęcie ruchomości przez komornika

Zajęcie to pierwszy etap egzekucji z ruchomości. Ta prawnie doniosła konstrukcja jest przez wielu kojarzona z konkretną czynnością – umieszczeniem na ruchomości znaku ujawniającym jej zajęcie. Z prawnego punktu widzenia ruchomość jest zajęta w momencie wpisania jej do protokołu zajęcia. Warto poszerzyć wiedzę dot. zajęcia i poznać prawa i obowiązki zainteresowanych.

author
Dorota Grycko
27 stycznia 2023
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.
Porównaj