Czy komornik może zająć premię lub nagrodę?

Premia uznaniowa to dodatek finansowy do wypłaty dla pracownika. Pracodawca nie może stawiać pracownikowi żadnych konkretnych wymagań do tego, by przyznać mu premię uznaniową. Pracownik za to nie może się o taką premię upominać. Jeżeli już pracodawca zdecyduje się na wypłacenie pracownikowi premii uznaniowej, przy egzekucji komorniczej traktujemy ją jak kwotę powiększającą wynagrodzenie. Komornik ma pełne prawo, by zająć z wynagrodzenia kwotę ponad minimalną krajową. Jeżeli zatem dana osoba zarabia na etacie dokładnie płacę minimalną, to cała premia uznaniowa może zostać zajęta przez komornika.

By sprawdzić, jak dużą część premii uznaniowej może w naszym przypadku zająć komornik, musimy najpierw wiedzieć, ile z naszego wynagrodzenia może zająć komornik sądowy. Nie przy wszystkich bowiem rodzajach umów istnieje w ogóle kwota chroniona przed zajęciem komorniczym.

Przy typowej umowie o pracę komornik musi zostawić na koncie dłużnika tyle, ile wynosi minimalna krajowa. Maksymalnie może natomiast zająć 50% wynagrodzenia (lub 60%, jeżeli ktoś jest dłużnikiem alimentacyjnym). Najpierw liczymy sumę wynagrodzenie + premia uznaniowa, a dopiero potem wyliczamy z nich 50% lub 60% zajęcia. Ze względu na to, że każdy pracownik legalnie zatrudniony na umowę o pracę, musi zarabiać co najmniej minimalną krajową, premia uznaniowa zawsze jest kwotą sprawiającą, że wypłata staje się na pewno jednorazowo wyższa od płacy minimalnej. Nie zmienia to jednak nic przy zajęciu komorniczym – nadal komornik ma prawo zająć całą nadwyżkę nad płacę minimalną – czyli całą premię uznaniową.

Premia świąteczna traktowana jest jako dodatek do wynagrodzenia. W związku z tym podlega takim samym zasadom egzekucji komorniczej jak wynagrodzenie zasadnicze.

Jak obliczyć, ile komornik może zająć z wypłaty w miesiącu, w którym pracownikowi przyznano premię świąteczną? Najpierw sumujemy wynagrodzenie zasadnicze i premię świąteczną. Następnie do uzyskanej kwoty stosujemy zasady tradycyjnej egzekucji z wynagrodzenia. Komornik może zająć maksymalnie 50% sumy netto wynagrodzenia i premii świątecznej (albo 60% w przypadku dłużników alimentacyjnych). Jednocześnie komornik ma obowiązek zostawić dłużnikowi do dyspozycji co najmniej kwotę płacy minimalnej.

Premia roczna to potoczna nazwa nagrody uznaniowej przyznawanej pracownikowi na koniec danego roku. Zasady jej zajęcia są takie same, jak w przypadku innych okresowych premii pracowniczych.

Podczas egzekucji komorniczej premię roczną traktujemy jak kwotę jednorazowo powiększającą wynagrodzenie. Do sumy premii rocznej i wynagrodzenia zasadniczego stosujemy tradycyjne zasady zajęcia wynagrodzenia. A zatem:

• komornik może zająć maksymalnie 50% sumy wynagrodzenia i premii rocznej przy egzekucji niealimentacyjnej,
• komornik może zając maksymalnie 60% sumy wynagrodzenia zasadniczego i premii rocznej przy egzekucji alimentów.

Jednocześnie komornik musi pozostawić do dyspozycji dłużnika tyle, ile wynosi pensja minimalna (w 2019 roku na rękę jest to 1633 zł). Każda osoba pracująca legalnie na etacie zarabia co najmniej płacę minimalną, a zatem premia uznaniowa zawsze będzie kwotą nadwyżki. Oznacza to, że w przypadku większości pracowników zostanie zajęta w całości.

Trzynastka to w przepisach prawa “dodatkowe wynagrodzenie roczne”. To, w jaki sposób jest zajmowane, zależy od tego, czy dłużnik jest alimentacyjny, czy niealimentacyjny.

Przepisy wskazują jasno, że przy egzekucji alimentacyjnej cała trzynastka podlega zajęciu komorniczemu. Oznacza to, że dłużnicy alimentacyjni nie zobaczą nawet złotówki z dodatkowego wynagrodzenia rocznego, bez względu na jej wysokość i na wysokość ich wynagrodzenia.

Inaczej sprawa wygląda przy egzekucji niealimentacyjnej. Tutaj pensja trzynasta traktowana jest jako kwota powiększająca miesięczne zarobki danej osoby. Co to oznacza w praktyce? Najpierw sumujemy wynagrodzenie zasadnicze z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym, a dopiero potem przykładamy do niego zasady egzekucji. Standardowo komornik może zająć maksymalnie 50% całości wynagrodzenia miesięcznego (czyli sumy zwykłej wypłaty i trzynastki). Komornika obowiązuje jednocześnie konieczność pozostawienia dłużnikowi minimalnej krajowej.

Nagroda jubileuszowa podlega takiej samej ochronie przed egzekucją komorniczą jak wynagrodzenie. Oznacza to, że nagrodę jubileuszową i wynagrodzenie zasadnicze traktujemy jako całość wynagrodzenia w danym miesiącu (tym, w którym nagroda została przyznana).

Od tej kwoty (sumy) obowiązuje tylko jeden maksymalny próg zajęcia (50% dla dłużników niealimentacyjnych lub 60% dla dłużników alimentacyjnych). Tak samo od sumy tych kwot jest tylko jedna kwota wolna od zajęcia komorniczego (równa minimalnej krajowej w danym roku).

Komornik zajmie więc nagrodę jubileuszową tak samo, jakby była ona po prostu kwotą powiększającą wynagrodzenie w danym miesiącu. Pracodawca, który jest odpowiedzialny za przelanie komornikowi odpowiedniej kwoty z pensji dłużnika, najpierw dodaje do siebie wynagrodzenie zasadnicze i wysokość nagrody, a dopiero potem oblicza z tej kwoty 50 lub 60%, żeby znaleźć maksymalną wysokość zajęcia. Dla osób z problemami finansowymi przygotowaliśmy ranking pożyczek bez BIK oraz pożyczek z komornikiem.