Czy komornik może zająć debet na koncie?

Komornik a debet na koncie

Aby odpowiedzieć na tytułowe pytanie, trzeba najpierw szczegółowo wyjaśnić, jak w świetle przepisów rozumiany jest debet na koncie. Czy są to środki zgromadzone na koncie danej osoby, czy też środki do niej nienależące? Od tego zależy bowiem zajęcie komornicze. Trudno, żeby komornik zajął pieniądze, które nie należą do dłużnika.

Uspokajamy jednak, podając od razu odpowiedź na nurtujące wszystkich pytanie.

Żeby jednak wyjaśnić, dlaczego “zazwyczaj nie” i w jakich okolicznościach jednak może dojść do zajęcia debetu, musimy szczegółowo przyjrzeć się wszystkim przepisom dotyczącym egzekucji z debetu na koncie.

Zajęcie komornicze debetu na koncie – podstawa prawna

Komornik może oczywiście w trakcie egzekucji komorniczej zająć rachumości, nieuchomości, ale także rachunek bankowy. Podstawą prawną są przepisy zgromadzone w Kodeksie postępowania cywilnego (artykuły od 889 do 894).

Czym są środki zgromadzone na rachunku i czy obejmują one też debet? Przepisy mówią jasno, że pod określeniem kwot widocznych na danym rachunku kryją się jedynie kwoty dodatnie. Wystarczy spojrzeć, jaka jest istota umowy rachunku bankowego:

Oznacza to, że zawierając umowę rachunku bankowego z daną instytucją zgadzamy się na to, by na nasze zlecenie dokonywała ona operacji finansowych. Proces egzekucji komorniczej wymusza na nas wydanie bankowi takiej dyspozycji, ponieważ dążąc do pozbycia się długu, nakazujemy wypłatę środków z konta wierzycielowi. Wszystko to dotyczy jednak środków zgromadzonych na koncie, czyli będących na nim fizycznie „na plus”. W umowie rachunku bankowego nie ma ani słowa o debecie – tej kwestii trzeba przyjrzeć się bardziej szczegółowo.

Zajęcie debetu przez komornika

Umowa o rachunek bankowy w żaden sposób nie dotyczy debetów na nim założonych. By mieć dostępny debet na koncie, należy podpisać zupełnie odrębną umowę. Oznacza to, że samo konto podlega innemu prawu, a debet na tym koncie – innemu. I o ile egzekucja z rachunku bankowego jest jak najbardziej zgodna z prawem, o tyle egzekucja z debetu na tym koncie teoretycznie nie jest możliwa.

Sytuacja jednak zmienia się, gdy wierzyciel złoży żądanie nie o egzekucję z rachunku bankowego, a o egzekucję z innych wierzytelności. Na to, w jaki sposób wierzyciel będzie poszukiwał naszego majątku, nie mamy już wpływu. W przypadku wyczyszczonego konta i braku wpływów zapewne kolejnym krokiem egzekucji będzie właśnie egzekucja z innych wierzytelności, a pod takie podchodzi właśnie umowa o debet na koncie. Dla osób z problemami finansowymi przygotowaliśmy ranking pożyczek bez BIK.

Jeżeli zatem komornik na wniosek wierzyciela zażąda poza egzekucją z rachunku bankowego egzekucji z innych wierzytelności, może zostać nam zajęty także debet na koncie. Pojawia się tu jednak wątpliwość, czy aby na pewno umowa o debet jest umową w pełni osobna od umowy o rachunek bankowy, czy też jest z nią do tego stopnia powiązana, by nie móc być uznaną za osobną wierzytelność.

Stanowiska w tej kwestii są dwa i właściwie zarówno na potwierdzenie, jak i na zaprzeczenie tezy, że komornik może “zrobić nam debet na koncie” znajdziemy sensowne argumenty i prawomocne wyroki sądu. Dużo zależy też od decyzji samego Banku, który ma 7 dni na wypłacenie komornikowi środków z naszego debetu.

Jeżeli bank uzna je za wierzytelności dostępne z tytułu kredytu, nie powinien wypłacić ich komornikowi. Jeżeli wypłaci – przysługuje nam prawo do złożenia skargi na czynności komornika i w takim przypadku sąd rozpatrzy, czy w naszej sytuacji wejście komornika na debet na koncie było zgodne z prawem, czy też nie.

Osoby posiadające zajęcie konta bankowego, czyli będące w trakcie egzekucji komorniczej, nie są całkiem odcięte od środków finansowych. Nadal mogą one bowiem skorzystać z pożyczek z komornikiem, dostępnych właśnie dla osób przechodzących przez egzekucję.

Czy po zajęciu komorniczym można korzystać z debetu?

odpowiedź: tak

Żeby wyjaśnić tę kwestię, trzeba znowu przypomnieć, że umowa o rachunek bankowy jest zupełnie odrębna od umowy o debet przypisany do tego rachunku. Po zajęciu komorniczym rachunku bankowego właściwie możliwości mamy niewiele – pożyczek i kredytów w większości nie dostaniemy (chyba że będzie to któraś z pożyczek na dowód, tam zazwyczaj nie sprawdza się, czy konto jest zablokowane), a nawet jeżeli dostaniemy, to możemy mieć potem duży problem ze spłatą. Wszystkie zarobione przez nas środki będą przecież blokowane przez komornika na poczet długu.

Nijak ma się to jednak do umowy o debet na koncie – ten, zanim zostanie zajęty w drodze egzekucji z innych wierzytelności, pozostaje do naszej dyspozycji. Oznacza to, że zarówno z płatności, jak i wypłat w ramach debetu możemy przy zajęciu komorniczym bez przeszkód korzystać.

Jest to dobra opcja szczególnie w przypadku debetów nieoprocentowanych, które oferowane są w większości banków. Wszystko, co dobre, kiedyś się końcy – debet też trzeba przecież w końcu uzupełnić. Pytanie brzmi – z czego, skoro komornik przy zajęciu konta przejmuje wszystkie wpływy?

Wpływające środki pokryją debet, czy zajmie je komornik?

odpowiedź: pieniądze trafią do komornika

Wyobraźmy sobie sytuację, w której posiadamy konto z możliwym debetem 1000 zł w każdym miesiącu kalendarzowym. Co miesiąc bierzemy pieniądze w ramach debetu, a potem na konto wpływa nasza wypłata i 1000 zł zostaje przelane na konto wykorzystanego debetu. Znowu korzystamy więc z dostępnego debetu, a potem brakującą kwotę pokrywa kolejna wypłata… w takiej sytuacji komornik nigdy nie doczekałby się pieniędzy, które musi wyegzekwować.

Środki wpływające na konto nie mogą zatem być przeznaczane na pokrycie debetu widniejącego na tym rachunku. Musimy zatem liczyć się z tym, że jeżeli wykorzystamy limit debetu, nie będzie już szans, by się on odnowił. Co więcej – możemy wpaść w jeszcze większe zadłużenie. Dlaczego?

Ponieważ większość polskich banków oferuje darmowy debet jedynie na krótki czas – zazwyczaj jest to od 10 do 30 dni. Jeżeli po tym czasie środki nie zostaną uzupełnione, niestety bank zaczyna naliczać odsetki karne. Poza samym długiem debetowym, rośnie także dług odsetkowy.

Przed skorzystaniem z debetu na koncie w przypadku posiadania komornika  – najprawdopodobniej po wykorzystaniu kwoty debetowej nie będziemy w stanie tej luki uzupełnić i nasze długi – zamiast zmaleć – znowu zaczną się piętrzyć.