Czy komornik może zająć stypendium?
Pytanie o to, co może zająć komornik, to jedno z najczęstszych pytań, które kierują do nas dłużnicy. Przepisy prawne, choć jasno precyzują zakres działań komornika, są często zbyt zawile sformułowane. Tym razem sprawdzamy, czy komornik może zająć stypendium.
Komornik a stypendium
Zgodnie z prawem wszystkie sumy przyznane obywatelowi przez Skarb Państwa na szczególne cele nie podlegają egzekucji komorniczej. Szczególnym przypadkiem takiego wsparcia są właśnie stypendia. Istnieje jednak pewne ograniczenie tego wyłączenia w sytuacji, w której egzekucja nastąpiła wskutek niedopełnionego obowiązku alimentacyjnego albo jeżeli wierzytelność powstała w związku z urzeczywistnieniem celów, na które wypłacono to stypendium. W skrócie odpowiadamy na kluczowe pytanie:
Czy komornik może zająć stypendium?
nasza odpowiedź:
NIE – w egzekucji niealimentacyjnej
TAK – w egzekucji alimentów (60% świadczenia)
Zajęcie komornicze stypendium – podstawa prawna
Podczas egzekucji komorniczej stypendium nie jest uznawane za zwykły dochód, jak np.: wynagrodzenie ze stosunku pracy. Skutkuje to tym, że nie dotyczą go standardowe przepisy egzekucji wskazane w Kodeksie postępowania Cywilnego. Został on ujęty w artykule 831, który wskazuje, jakie sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności nie podlegają egzekucji komorniczej.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 831. Sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności niepodlegające egzekucji
§ 1. Nie podlegają egzekucji:
1) sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych;
2) sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia), chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo z tytułu obowiązku alimentacyjnego;
2a) środki pochodzące z programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 pojęcie środków publicznych i dochodów publicznych ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 oraz z 2018 r. poz. 62 i 1000), wypłacone w formie zaliczki, chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z realizacją projektu, na który środki te były przeznaczone; (…)
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
Artykuł wskazuje jednak dwie sytuacje, w których stypendium może zostać zajęte przez komornika.
1. Komornik zajmie stypendium, jeżeli egzekucja dotyczy obowiązku alimentacyjnego.
Niestety państwo bezwzględnie ściga dłużników alimentacyjnych i w każdym przypadku wobec nich zastosowane są ostrzejsze przepisy egzekucyjne. Wysokość zajęcia określona jest precyzyjnie w artykule 1083 – w egzekucji na zaspokojenie alimentów komornik zajmie 60% świadczenia.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 1083. Ograniczenie egzekucji świadczeń alimentacyjnych
§ 1. Dochody wymienione w art. 831 sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności niepodlegające egzekucji § 1 pkt 2 podlegają egzekucji na zaspokojenie alimentów do trzech piątych części.
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
2. Komornik zajmie stypendium, jeżeli zadłużenie powstało w wyniku realizacji celów, na które to stypendium zostało przeznaczone.
Co ważne – ustawa precyzuje, że egzekucji nie podlegają te kwoty stypendium, które zostały już wcześniej wydane (choćby były odłożone przez stypendystę na np.: opłaty za studia). Reguluje to odrębny punkt tego artykułu:
PODSTAWA PRAWNA
Art. 831. Sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności niepodlegające egzekucji
2. W przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 1–2a i 7, nie podlegają egzekucji również sumy i świadczenia w naturze już wypłacone lub wydane (…).
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
Czy komornik może zająć stypendium z PFRON-u?
Niestety ochrona tego świadczenia wygląda nieco inaczej, niż ochrona zwykłego stypendium. Środki przyznane w ramach dofinansowania z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie mają charakteru typowego stypendium, ponieważ nie pochodzą bezpośrednio ze Skarbu Państwa.
PFRON zgodnie z artykułem 45. Ustawy dotyczącej rehabilitacji zawodowej i społecznej ma osobowość prawną i samodzielnie wypłaca świadczenia.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 45. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
1. Fundusz jest państwowym funduszem celowym, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, z zastrzeżeniem ust. 2a.
2. Fundusz posiada osobowość prawną.
Dz.U.2018.0.511 t.j. – Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
Ograniczenie egzekucji ze stypendium nie dotyczy zatem tych stypendiów, które wypłacane są osobom niepełnosprawnym przez PFRON.
Sprawdź najlepsze oferty:
Kredyty oddłużeniowe – nawet do 200 000 zł
Kredyty dla zadłużonych – bez wychodzenia z domu
Pożyczki bez baz – do 50 000 zł online
Czy komornik zajmie stypendium stażowe?
Zupełnie inaczej wygląda kwestia zajęcia stypendium stażowego, ponieważ wobec nieco stosuje się przepisy z Kodeksu pracy. Wszystkie przepisy, które znajdują się w tym kodeksie, dotyczą nie tylko wynagrodzenia za pracę, ale także środków takich jak:
– zasiłki dla bezrobotnych,
– dodatki aktywizacyjne,
– dodatki szkoleniowe,
– stypendia,
jeżeli są one wypłacane na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 833. Ograniczenie egzekucji z innych świadczeń pieniężnych
§ 1. Wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy.
§ 11. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do zasiłków dla bezrobotnych, dodatków aktywizacyjnych, stypendiów oraz dodatków szkoleniowych, wypłacanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego
Zajęcie komornicze stypendium
W przypadku stypendium stażowego mają zatem zastosowanie przepisy z Kodeksu pracy. Stypendium stażowe jest z zasady niższe niż minimalne wynagrodzenie w danym roku, dlatego też jest ono wolne od zajęcia, jeżeli egzekucja nie dotyczy alimentów. W przypadku dłużników alimentacyjnych komornik może zająć aż 3/5 wypłaty stypendium stażowego.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 87(1). Kwota wolna od potrąceń z wynagrodzenia za pracę
§ 1. Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
1) minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne (…).
Dz.U.2018.0.917 t.j. – Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
Stypendium stażowe wypłacane jest zawsze w kwocie 120% zasiłku dla bezrobotnych, który jest dużo niższy od minimalnego wynagrodzenia krajowego, dlatego w każdym roku – niezależnie od podwyżek obu kwot – będzie podlegał tym samym przepisom.
PODSTAWA PRAWNA
Art. 87. Potrącenia z wynagrodzenia za pracę
§ 1. Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu tylko następujące należności:
1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
4) kary pieniężne przewidziane w art. 108 kary porządkowe.
§ 2. Potrąceń dokonuje się w kolejności podanej w § 1.
§ 3. Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:
1) w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia;
2) w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.
Dz.U.2018.0.917 t.j. – Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy
Egzekucja komornicza 2022
Czy komornik może zająć alimenty?
Czy komornik może zająć premię lub nagrodę?
Czy komornik może zająć zasiłek rodzinny?
Czy komornik może zająć zasiłek pielęgnacyjny?
Czy komornik może zająć zasiłek chorobowy?
Czy komornik może zająć zasiłek pogrzebowy?
Czy komornik może zająć zasiłek dla bezrobotnych?
Czy komornik może zająć skrytkę bankową?
Wszystkie komentarze
A jeżeli stypendium np. twórcze jest wypłacane przez Urząd Miasta?
Dodaj komentarz