Czy komornik może zająć stypendium?

Czy komornik może zająć stypendium?

author
Dominika Byczek
04 lutego 2022
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Pytanie o to, co może zająć komornik, to jedno z najczęstszych pytań, które kierują do nas dłużnicy. Przepisy prawne, choć jasno precyzują zakres działań komornika, są często zbyt zawile sformułowane. Tym razem sprawdzamy, czy komornik może zająć stypendium.

Komornik a stypendium

Zgodnie z prawem wszystkie sumy przyznane obywatelowi przez Skarb Państwa na szczególne cele nie podlegają egzekucji komorniczej. Szczególnym przypadkiem takiego wsparcia są właśnie stypendia. Istnieje jednak pewne ograniczenie tego wyłączenia w sytuacji, w której egzekucja nastąpiła wskutek niedopełnionego obowiązku alimentacyjnego albo jeżeli wierzytelność powstała w związku z urzeczywistnieniem celów, na które wypłacono to stypendium. W skrócie odpowiadamy na kluczowe pytanie:

Czy komornik może zająć stypendium?

nasza odpowiedź:
NIE – w egzekucji niealimentacyjnej
TAK – w egzekucji alimentów (60% świadczenia)

Zajęcie komornicze stypendium – podstawa prawna

Podczas egzekucji komorniczej stypendium nie jest uznawane za zwykły dochód, jak np.: wynagrodzenie ze stosunku pracy. Skutkuje to tym, że nie dotyczą go standardowe przepisy egzekucji wskazane w Kodeksie postępowania Cywilnego. Został on ujęty w artykule 831, który wskazuje, jakie sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności nie podlegają egzekucji komorniczej.

PODSTAWA PRAWNA
Art. 831. Sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności niepodlegające egzekucji
§ 1. Nie podlegają egzekucji:
1) sumy i świadczenia w naturze wyasygnowane na pokrycie wydatków lub wyjazdów w sprawach służbowych;
2) sumy przyznane przez Skarb Państwa na specjalne cele (w szczególności stypendia, wsparcia), chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z urzeczywistnieniem tych celów albo z tytułu obowiązku alimentacyjnego;
2a) środki pochodzące z programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 pojęcie środków publicznych i dochodów publicznych ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077 oraz z 2018 r. poz. 62 i 1000), wypłacone w formie zaliczki, chyba że wierzytelność egzekwowana powstała w związku z realizacją projektu, na który środki te były przeznaczone; (…)
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego

Artykuł wskazuje jednak dwie sytuacje, w których stypendium może zostać zajęte przez komornika.

1. Komornik zajmie stypendium, jeżeli egzekucja dotyczy obowiązku alimentacyjnego. 

Niestety państwo bezwzględnie ściga dłużników alimentacyjnych i w każdym przypadku wobec nich zastosowane są ostrzejsze przepisy egzekucyjne. Wysokość zajęcia określona jest precyzyjnie w artykule 1083 – w egzekucji na zaspokojenie alimentów komornik zajmie 60% świadczenia.

PODSTAWA PRAWNA
Art. 1083. Ograniczenie egzekucji świadczeń alimentacyjnych
§ 1. Dochody wymienione w art. 831 sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności niepodlegające egzekucji § 1 pkt 2 podlegają egzekucji na zaspokojenie alimentów do trzech piątych części.
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego

2. Komornik zajmie stypendium, jeżeli zadłużenie powstało w wyniku realizacji celów, na które to stypendium zostało przeznaczone.

Co ważne – ustawa precyzuje, że egzekucji nie podlegają te kwoty stypendium, które zostały już wcześniej wydane (choćby były odłożone przez stypendystę na np.: opłaty za studia). Reguluje to odrębny punkt tego artykułu:

PODSTAWA PRAWNA
Art. 831. Sumy, świadczenia, prawa i wierzytelności niepodlegające egzekucji
2. W przypadkach, o których mowa w § 1 pkt 1–2a i 7, nie podlegają egzekucji również sumy i świadczenia w naturze już wypłacone lub wydane (…).
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego

Czy komornik może zająć stypendium z PFRON-u?

Niestety ochrona tego świadczenia wygląda nieco inaczej, niż ochrona zwykłego stypendium. Środki przyznane w ramach dofinansowania z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie mają charakteru typowego stypendium, ponieważ nie pochodzą bezpośrednio ze Skarbu Państwa.

PFRON zgodnie z artykułem 45. Ustawy dotyczącej rehabilitacji zawodowej i społecznej ma osobowość prawną i samodzielnie wypłaca świadczenia.

PODSTAWA PRAWNA
Art. 45. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
1. Fundusz jest państwowym funduszem celowym, w rozumieniu przepisów o finansach publicznych, z zastrzeżeniem ust. 2a.
2. Fundusz posiada osobowość prawną.
Dz.U.2018.0.511 t.j. – Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

Ograniczenie egzekucji ze stypendium nie dotyczy zatem tych stypendiów, które wypłacane są osobom niepełnosprawnym przez PFRON.

Sprawdź najlepsze oferty:

Kredyty oddłużeniowe – nawet do 200 000 zł

Kredyty dla zadłużonych – bez wychodzenia z domu

Pożyczki bez baz – do 50 000 zł online

Czy komornik zajmie stypendium stażowe?

Zupełnie inaczej wygląda kwestia zajęcia stypendium stażowego, ponieważ wobec nieco stosuje się przepisy z Kodeksu pracy. Wszystkie przepisy, które znajdują się w tym kodeksie, dotyczą nie tylko wynagrodzenia za pracę, ale także środków takich jak:

– zasiłki dla bezrobotnych,
– dodatki aktywizacyjne,
– dodatki szkoleniowe,
– stypendia,

jeżeli są one wypłacane na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

PODSTAWA PRAWNA
Art. 833. Ograniczenie egzekucji z innych świadczeń pieniężnych
§ 1. Wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach Kodeksu pracy.
§ 11. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do zasiłków dla bezrobotnych, dodatków aktywizacyjnych, stypendiów oraz dodatków szkoleniowych, wypłacanych na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Dz.U.2018.0.1360 t.j. – Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego

Zajęcie komornicze stypendium

W przypadku stypendium stażowego mają zatem zastosowanie przepisy z Kodeksu pracy. Stypendium stażowe jest z zasady niższe niż minimalne wynagrodzenie w danym roku, dlatego też jest ono wolne od zajęcia, jeżeli egzekucja nie dotyczy alimentów. W przypadku dłużników alimentacyjnych komornik może zająć aż 3/5 wypłaty stypendium stażowego.

PODSTAWA PRAWNA
Art. 87(1). Kwota wolna od potrąceń z wynagrodzenia za pracę

§ 1. Wolna od potrąceń jest kwota wynagrodzenia za pracę w wysokości:
1) minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, przysługującego pracownikom zatrudnionym w pełnym wymiarze czasu pracy, po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne (…).
Dz.U.2018.0.917 t.j. – Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy

 

Stypendium stażowe wypłacane jest zawsze w kwocie 120% zasiłku dla bezrobotnych, który jest dużo niższy od minimalnego wynagrodzenia krajowego, dlatego w każdym roku – niezależnie od podwyżek obu kwot – będzie podlegał tym samym przepisom.

PODSTAWA PRAWNA
Art. 87. Potrącenia z wynagrodzenia za pracę
§ 1. Z wynagrodzenia za pracę – po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych – podlegają potrąceniu tylko następujące należności:
1) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych;
2) sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne;
3) zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi;
4) kary pieniężne przewidziane w art. 108 kary porządkowe.
§ 2. Potrąceń dokonuje się w kolejności podanej w § 1.
§ 3. Potrącenia mogą być dokonywane w następujących granicach:
1) w razie egzekucji świadczeń alimentacyjnych – do wysokości trzech piątych wynagrodzenia;
2) w razie egzekucji innych należności lub potrącania zaliczek pieniężnych – do wysokości połowy wynagrodzenia.
Dz.U.2018.0.917 t.j. – Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy

author
Dominika Byczek
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Wszystkie komentarze

TT
TT
2023-02-21 15:57:22

A jeżeli stypendium np. twórcze jest wypłacane przez Urząd Miasta?

Podobne artykuły

Kompensata długu – co to jest i na czym polega?

Kompensata długu to działanie skierowanie do przedsiębiorców, którzy mają nieuregulowana zobowiązania wobec innych firm. Czym jest i jak działa taka kompensata? Podpowiadamy.

author
Dorota Grycko
15 listopada 2022
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com od 2021, absolwentka filologii polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Specjalizuje się w edukacji, także finansowej, pomagając czytelnikom zrozumieć i kontrolować swoje finanse.

Alior Bank w Trzebini

Jednym z największych banków detalicznych w Polsce jest Alior Bank. Sprawdziliśmy placówki i oddziały w Trzebini – zobacz godziny otwarcia, dane kontaktowe i opinie.

author
Aleksandra Gościnna
25 czerwca 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

Biuro paszportowe w Gorzowie Wielkopolskim

Gdzie można wyrobić paszport w Gorzowie Wielkopolskim? Biuro paszportowe w Gorzowie Wielkopolskim znajduje się przy ulicy Jagiellończyka 8. W naszym poradniku wskazujemy godziny urzędowania biura, dane kontaktowe oraz informacje o wniosku. Sprawdź najważniejsze informacje, jak wyrobić paszport w Gorzowie Wielkopolskim.

author
Patryk Byczek
11 lipca 2022
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Na wnuczka ukradziono już 250 mln zł

Rozpoczęła się właśnie kampania społeczna pt. „Seniorze, nie daj się!”. Za jej organizację odpowiada kooperacja Związku Banków Polskich, policji i straży miejskiej. Wszystko to jest odpowiedzią na coraz częstsze wyłudzanie pieniędzy „na wnuczka”.

author
Halszka Gronek
03 lipca 2018
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Proces kredytowy – etapy

Każdy, kto stara się o udzielenie kredytu, skazany jest na przebrnięcie przez proces kredytowy. Sprawdziliśmy, na czym on polega i jakie są jego etapy.

author
Halszka Gronek
29 września 2018
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Credit Agricole w Oławie

Credit Agricole jest jednym z największych banków uniwersalnych w Polsce. Jedna z placówek banku mieści się w Oławie – sprawdzamy godziny otwarcia, dane kontaktowe oraz ofertę oddziału.

author
Patryk Byczek
21 lipca 2019
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.
Porównaj