Zasiłki w Polsce

Każde państwo, które realizuje politykę społeczną, musi zadbać o bezpieczeństwo socjalne swych obywateli. Jednym ze sposobów na wsparcie potrzebujących w trudnych lub wyjątkowych sytuacjach życiowych jest wypłacanie świadczeń nazywanych powszechnie zasiłkami. W dzisiejszym artykule sprawdzimy, jakie zasiłki obowiązują w Polsce. 

Niemal każde państwo na świecie realizuje własną politykę społeczną. Owym terminem określa się zespół długofalowych działań na rzecz zaspokajania potrzeb i rozwiązywania problemów społecznych. Jednym z najważniejszych celów polityki społecznej jest natomiast zapewnienie obywatelom bezpieczeństwa socjalnego. 

Rządy poszczególnych krajów, zwłaszcza tych demokratycznych, wspierają swych obywateli w wielu sytuacjach życiowych. Nie chodzi tu jedynie o trudne sytuacje finansowe czy prywatne, lecz także o czas podejmowania ważnych decyzji, takich jak chociażby macierzyństwo. 

Jednym ze sposobów rządowego wsparcia jest wypłacanie pieniężnych świadczeń nazywanych powszechnie zasiłkami. W Polsce zasiłki wypłacane są przez dwie główne instytucje: Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Ośrodek Pomocy Społecznej. W całym procesie dystrybuowania tychże świadczeń pośredniczą gminy, jakie terenowe jednostki rządowe. 

W dzisiejszym artykule przedstawimy listę wszystkich najważniejszych zasiłków, jakie wypłacane są potrzebujących obywatelom Polski. Sprawdzimy, kto może liczyć na ich przyznanie, i wskażemy, jakie należy spełnić kryteria, by móc skorzystać z państwowej pomocy pieniężnej. 

Zasiłki w Polsce

Zasiłki wypłacane są w Polsce z ramienia dwóch instytucji: albo z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, albo z ośrodków pomocy społecznej. ZUS zajmuje się wypłatą przede wszystkich tych świadczeń, na które każdy płatnik odprowadza należne składki. Mowa między innymi o ubezpieczeniu zdrowotnym, wypadkowym, chorobowym, emerytalnym czy rentowym. 

Z kolei ośrodki pomocy społecznej wypłacają wsparcie pieniężne w przypadku, gdy dany obywatel znajdzie się w trudnej sytuacji życiowej – straci pracę, osiągnie stan niezdolności zawodowej lub zmuszony będzie poddać się rehabilitacji zawodowej. 

W kolejnej sekcji artykułu przestawiamy listę wszystkich najważniejszych zasiłków, jakie wypłacane są w Polsce – niezależnie od tego, która instytucja zajmuje się ich przyznawaniem. 

Zasiłek stały

Zasiłek stały wypłacany jest na rzecz osób niezdolnych do pracy z racji swojego wieku. Przepisy określają, iż wiekiem uprawniającym do pobierania zasiłku stałego jest odpowiednio:

• próg 60. roku życia w przypadku kobiet,
• próg 65. roku życia w przypadku mężczyzn.

Świadczenie pieniężne wypłacane jest wówczas, gdy potrzebujący obywatel nie osiągnął prawa do pobierania emerytury lub renty. Co równie istotne, by otrzymać zasiłek, trzeba spełnić wymóg dochodowy. Maksymalna kwota osiąganego dochodu różni się w zależności od tego, czy świadczeniobiorca mieszka sam, czy pozostaje w rodzinie. 

Więcej informacji na temat zasiłku stałego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-staly/ 

Zasiłek celowy 

Zasiłek celowy jest formą pieniężnego wsparcia, jaką państwo polskie wypłaca na rzecz obywateli, którzy znaleźli się w ciężkiej sytuacji życiowej. Co szczególne, zasiłek celowy przyznawany jest na sfinansowanie lub dofinansowanie konkretnego celu. Świadczenie wypłacane jest między innymi na:

• zakup żywności, leków, opału czy odzieży,
• całościowe lub częściowe sfinansowanie leczenia lub innych świadczeń zdrowotnych,
• pieniężne wsparcie niezbędnych remontów i napraw w gospodarstwie domowym,
• pokrycie wydatków powstałych w wyniku nieszczęśliwego zdarzenia losowego lub klęski żywiołowej.

Jednym z kryteriów wypłaty zasiłku celowego jest oczywiście dochód. W przypadku osoby samotnie gospodarującej urzędnicy biorą pod uwagę jedynie zarobki własne potrzebującego. W przypadku podopiecznych żyjących w rodzinie rozpatrywane są łączne dochody wszystkich członków.

Więcej informacji na temat zasiłku celowego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-celowy/ 

Zasiłek okresowy

Zasiłek okresowy przyznawany jest przede wszystkim tym, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej. Mowa między innymi o przewlekle chorych, niepełnosprawnych czy bezrobotnych obywatelach Polski. Podobnie jak w przypadku innych świadczeń, tak i przy zasiłku okresowego jednym z kryteriów wypłaty jest kryterium dochodowe.

Okres, na jaki jest przyznawany zasiłek okresowy, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy. Oznacza to, iż pracownik socjalny zajmujący się danym wnioskiem ma prawo samodzielnie ocenić, na jaki czas przyznać zasiłek podopiecznemu. 

Podobnie wygląda kwestia wysokości świadczenia – zależy ona od decyzji pracownika ośrodka, którą podejmuje on w oparciu o ocenę sytuacji materialnej wnioskodawcy. Im bardziej potrzebujący jest wnioskodawca, tym na większą kwotę pieniężnego wsparcia będzie mógł liczyć. 

Więcej informacji na temat zasiłku okresowego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-okresowy/ 

Zasiłek wyrównawczy

Zasiłek wyrównawczy wypłacany jest na rzecz ubezpieczonego pracownika, którego wynagrodzenie zostało zmniejszone z powodu poddania się tak zwanej rehabilitacji zawodowej. Mowa o osobach, które przykładowo pracowały w warunkach szczególnie uciążliwych czy grożących zachorowaniem na chorobę zawodową.

Na rehabilitację zawodową mogą zostać wysłani także ci, którzy w wyniku długotrwałej choroby lub wypadku przy pracy utracili zdolność do wykonywania swych dotychczasowych obowiązków zawodowych. O tym, czy zostaną oni oddelegowani na rehabilitację, orzeka lekarz orzecznik ZUS. 

Więcej informacji na temat zasiłku wyrównawczego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-wyrownawczy/ 

Zasiłek opiekuńczy

Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest w sytuacji, gdy ubezpieczony pracownik nie może kontynuować swej pracy zarobkowej ze względu na konieczność opieki nad chorym członkiem rodziny.

Warunkiem do przyznania zasiłku opiekuńczego jest udokumentowanie zaistnienia konieczności sprawowania opieki nad członkiem rodziny. Co istotne, zasiłek nie zostanie wypłacony płatnikowi, jeśli inni członkowie rodziny mogą sprawować opiekę nad danym krewnym.

Miesięczny zasiłek opiekuńczy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku, a wypłaca się go za wszystkie dni niezdolności do pracy z powodu konieczności sprawowania opieki – w tym także za dni ustawowo wolne od pracy.

Więcej informacji na temat zasiłku opiekuńczego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-opiekunczy-najwazniejsze-informacje/ 

Zasiłek chorobowy

Zasiłek chorobowy przysługuje osobom objętym obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem społecznym. Na otrzymanie zasiłku można liczyć w przypadku uzyskania niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej w okresie trwania ubezpieczenia chorobowego. 

Świadczenie naliczane jest za każdy dzień choroby, czyli niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. W większości przypadków wypłacany jest on na rzecz pracowników od 34. dnia niezdolności, a jeśli ukończyli oni 50. rok życia – już od 15. dnia choroby.

Wysokość zasiłku chorobowego nie jest jednorodna. Może wynosić 70%, 80%, a nawet 100% wymiaru zasiłku – wszystko to w zależności od tego, czy chory przebywa w szpitalu i czy niezdolność powstała w wyniku pracy. 100% wymiaru zasiłku otrzymają także chore kobiety w czasie ciąży. 

Więcej informacji na temat zasiłku chorobowego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-chorobowy/

Zasiłek rehabilitacyjny

Zasiłek rehabilitacyjny przyznawany jest osobom podejmującym rehabilitację leczniczą, a także wszystkim chorym, którzy nie są zdolni powrócić do pracy zarobkowej. Świadczenie rehabilitacyjne jest przyznawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych na okres maksymalnie 12 miesięcy. Podstawą do jego wypłacenia jest odpowiednie orzeczenie lekarza ZUS.

Po zasiłek rehabilitacyjny można zgłosić się wtedy, gdy dana osoba wykorzysta już cały okres przebywania na zwolnieniu lekarskim (a następnie – na zasiłku chorobowym), a mimo tego jej stan zdrowia wciąż nie pozwoli na powrócenie do pracy.

Wysokość zasiłku rehabilitacyjnego nie jest jednorodna. Może wynosić 75%, 90%, a nawet 100% wymiaru zasiłku – wszystko to w zależności od czasu pobierania świadczenia, a także od przyczyny, z jakiej ubezpieczony osiągnął niezdolność do pracy. 

Więcej informacji na temat zasiłku rehabilitacyjnego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-rehabilitacyjny/ 

Zasiłek dla bezrobotnych

Zasiłek dla bezrobotnych jest podstawową formą wsparcia wszystkich tych, którzy utracili pracę i nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. Jednym z warunków otrzymania świadczenia jest rejestracja w powiatowym urzędzie pracy. 

Co więcej, warunkiem wypłaty zasiłku dla bezrobotnych jest także pozostawanie w stosunku pracy łącznie przez minimum 365 dni w okresie 18 miesięcy poprzedzających rejestrację w PUP. Bezrobotny powinien był również pobierać za ową pracę pensję w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia.

Wysokość zasiłku dla bezrobotnych nie jest jednorodna. Zależy ona przede wszystkim od okresu pobierania świadczenia, a także od stażu pracy. Im dłużej bezrobotny podlegał zatrudnieniu, tym na większą kwotę świadczenia będzie mógł liczyć. 

Więcej informacji na temat zasiłku dla bezrobotnych znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-dla-bezrobotnych/ 

Zasiłek przedemerytalny

Zasiłek przedemerytalny wypłacany jest na rzecz osób, które niedługo przed osiągnięciem wieku emerytalnego utraciły swoje jedyne źródło utrzymania. By go otrzymać, trzeba jednak spełnić kilka niezbędnych wymogów – takich jak chociażby odpowiedni staż pracy. 

By otrzymać zasiłek przedemerytalny, należy także odbyć 180-dniowy okres przebywania na zasiłku dla bezrobotnych. W tym czasie nie można odmówić przyjęcia jakiekolwiek propozycji zatrudnienia wyszukanej dla bezrobotnego przez Powiatowy Urząd Pracy.

Wysokość zasiłku przedemerytalnego podlega corocznej waloryzacji. Od 1 marca 2019 roku do chwili obecnej świadczenie to wynosi 1140,99 zł miesięcznie brutto. Dla porównania w 2018 roku świadczenie wynosiło 70 złotych mniej. 

Więcej informacji na temat zasiłku przedemerytalnego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-przedemerytalny/ 

Zasiłek macierzyński

Zasiłek macierzyński to specjalne świadczenie pieniężne, które przyznawane jest świeżo upieczonemu rodzicowi noworodka. Zasiłek ten pozwala na nawet roczną rezygnację z pracy w celu sprawowania opieki nad maluchem w domu. Polega on na comiesięcznym wypłacaniu odpowiednio wyliczonej kwoty, która z założenia mają być przeznaczana na potrzeby dziecka i całej rodziny.

Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi średnia podstawa wymiaru składki chorobowej z okresu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc porodu. Oznacza to, iż każdy świadczeniobiorca otrzyma zasiłek wyliczony w sposób indywidualny – adekwatnie do otrzymywanego wynagrodzenia i wysokości odprowadzanych składek.

Więcej informacji na temat zasiłku macierzyńskiego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-macierzynski/

Zasiłek tacierzyński

Zasiłek tacierzyński jest specjalnym świadczeniem pieniężnym, jakie wypłacane jest ojcu lub opiekunowi prawnemu dziecka w związku z wzięciem urlopu ojcowskiego. Urlop ten można wziąć do momentu ukończenia przez dziecko 24. miesiąca życia. Wymiar urlopu wynosi natomiast 14 dni. 

Podstawę obliczenia wysokości zasiłku tacierzyńskiego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie danego pracownika za ostatnie 12 miesięcy kalendarzowych. Aby skorzystać z zasiłku tacierzyńskiego, wystarczy, iż ojciec dziecka dostarczy swojemu pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu ojcowskiego. 

Więcej informacji na temat zasiłku tacierzyńskiego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-tacierzynski/

Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek pielęgnacyjny wypłacany jest w celu pokrycia części wydatków, jakie wynikają z konieczności zapewnienia osobie niepełnosprawnej należytej opieki i pomocy w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. 

Warto dodać, iż zasiłek pielęgnacyjny nie jest tym samym, co świadczenie pielęgnacyjne. Zasiłek pełni funkcję pieniężnego dodatku wypłacanego na rzecz osoby niepełnosprawnej. 

Do otrzymania zasiłku pielęgnacyjnego kwalifikują się przede wszystkim niepełnosprawne dzieci (do 16. roku życia), które posiadają ważne orzeczenie o niepełnosprawności, a także seniorzy powyżej 75. roku życia. 

Więcej informacji na temat zasiłku pielęgnacyjnego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-pielegnacyjny/ 

Zasiłek rodzinny

Zasiłek rodzinny przyznawany jest przez państwo w celu wsparcia rodziny w ponoszeniu wydatków na utrzymanie dziecka. Głównym kryterium, które decyduje o przyznaniu zasiłku rodzinnego, jest kryterium dochodowe liczone na jedną osobę mieszkającą we wspólnym gospodarstwie. 

Zasiłek otrzymywać można do czasu, gdy dziecko ukończy 18. rok życia. Jeśli potomek zechce kontynuować naukę, można liczyć na wypłatę zasiłku do momentu osiągnięcia przez niego 21 lat. W niektórych prawnie uzasadnionych przypadkach możliwe jest także otrzymywanie zasiłku do chwili ukończenia 24. roku życia. 

Wysokość wypłacanego zasiłku zależy od wieku dziecka. Na potomka w wieku do 5 lat przysługuje świadczenie w kwocie 95 zł miesięcznie. Na dziecko powyżej 5. roku życia do ukończenia 18. roku życia rodzic otrzyma zasiłek w wysokości 124 zł. Na dziecko pełnoletnie do ukończenia 24. roku życia przysługuje natomiast kwota równa 135 zł.

Więcej informacji na temat zasiłku rodzinnego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-rodzinny/ 

Zasiłek wychowawczy

Zasiłek wychowawczy jest dodatkiem do standardowego zasiłku rodzinnego i przysługuje rodzicom w czasie przebywania przez nich na urlopie wychowawczym. Wymiar urlopu wynosi do 36 miesięcy i można go wykorzystać w maksymalnie pięciu częściach. W przypadku dziecka niepełnosprawnego możliwe jest także podwojenie wymiaru urlopowego. 

Zasiłek wychowawczy nie przysługuje jedynie matce, lecz także ojcu dziecka, o ile ten zdecyduje się skorzystać z urlopu wychowawczego. Możliwe jest także jednoczesne skorzystanie puli dni wolnych przez rodziców, jednak w takim wypadku zasiłek zostanie przyznany tylko na jedno z nich. 

Wysokość zasiłku wychowawczego od kilku lat jest niezmienna i wynosi 400 złotych miesięcznie. Nie można pobierać go dłużej, niż do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6. rok życia. W przypadku dzieci niepełnosprawnych czas ten można wydłużyć do 18. roku życia. 

Więcej informacji na temat zasiłku wychowawczego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-wychowawczy/ 

Zasiłek pogrzebowy

Zasiłek pogrzebowy wypłacany jest w przypadku śmierci bliskiej osoby na rzecz świadczeniobiorcy, który pokrył koszty pogrzebu. Świadczenie to nie przysługuje jedynie członkom rodziny zmarłego, lecz każdej innej osobie, która pokryła wydatki związane z organizacją pochówku. Może to być sąsiad zmarłego, przyjaciel, a nawet zewnętrzna instytucja. 

Osobom, które poniosły koszty związane z organizacją pochówku, zasiłek pogrzebowy przysługuje w kwocie do 4000 zł – zarówno w przypadku świadczenia wypłacanego z ZUS-u, jak i KRUS-u. Aby otrzymać świadczenie, należy złożyć odpowiedni wniosek wraz z wszelkimi wymaganymi dokumentami w ciągu 12 miesięcy od dnia śmierci ubezpieczonego. 

Zasiłek pogrzebowy wypłacany jest w ciągu 30 dni kalendarzowych od chwili złożenia w odpowiedniej placówce wszystkich wymaganych dokumentów. Świadczenie może zostać przelane na konto albo przesłane listownie na wskazany we wniosku adres korespondencyjny – w zależności od preferencji wnioskodawcy.

Więcej informacji na temat zasiłku pogrzebowego znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/zasilek-pogrzebowy/ 

Zasiłek na ekonomiczne usamodzielnienie

Zasiłek na ekonomiczne usamodzielnienie jest jednorazowym zasiłkiem celowym wypłacanym przez gminę na rzecz potrzebujących mieszkańców. By móc liczyć na wypłatę świadczenia, trzeba przede wszystkim wykazać swoje trudne położenie (ubóstwo, sieroctwo, bezdomność, niepełnosprawność itp.). Co równie ważne, świadczenie pomocowe przyznawane jest ze względu na dochód. 

Niezmiennie od 1 października 2018 roku kryteria dochodowe brane pod uwagę przy wypłacie zasiłku na ekonomiczne usamodzielnienie wynoszą odpowiednio:

• 528 złotych dochodu miesięcznie w wyliczeniu na jednego członka rodziny,
• 701 złotych dochodu miesięcznie w przypadku osoby samotnie prowadzącej gospodarstwo domowe.

Więcej informacji na temat zasiłku na ekonomiczne usamodzielnienie znaleźć można tutaj: https://www.zadluzenia.com/pomoc-na-ekonomiczne-usamodzielnienie/ 

Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zasiłek
https://pl.wikipedia.org/wiki/Polityka_społeczna