Poręczyciel – najważniejsze informacje

Poręczyciel – najważniejsze informacje

author
Halszka Gronek
18 stycznia 2019
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Czasami zdarza się tak, iż bank odmówi udzielenia kredytu konsumentowi o zbyt niskiej zdolności kredytowej. W takiej sytuacji warto pomyśleć o pomocy poręczyciela kredytu. Kim on jest? Jakie pełni funkcje? Kto może zostać poręczycielem i jakie należy spełnić warunki? O tym wszystkim przeczytać można w naszym dzisiejszym artykule.

Spis treści:

  1. Poręczyciel - kim jest?
  2. Kto może zostać poręczycielem?
  3. Poręczyciel - podstawa prawna
  4. Żyrant a poręczyciel
  5. Poręczyciel - jakie ma obowiązki?
  6. Jakie prawa przysługują poręczycielowi?
  7. Czy poręczyciel może się wycofać?
  8. Poręczyciel - najważniejsze informacje
Zwiń spis treści

Poręczyciel - kim jest?

Poręczyciel, nazywany także żyrantem lub gwarantem, to osoba żyrująca kredyt – czyli po prostu go poręczająca. Oznacza to mniej więcej tyle, co oficjalne i posiadające moc prawną potwierdzenie, iż dany poręczyciel będzie czuwał nad spłatą danego kredytu osoby trzeciej, a w razie konieczności – przejmie jej  zobowiązanie na siebie. Co więcej, poręczanie jest jedną z najczęściej stosowanych form zabezpieczenia spłaty kredytu.

Poręczyciel odpowiedzialny jest za kredyt gotówkowy (lub pożyczkę z gwarantem) właściwego kredytobiorcy – zwłaszcza wtedy, gdy ten przestanie spłacać swe zobowiązanie. Poręczyciel odpowiada więc własnym nazwiskiem (a co najważniejsze – majątkiem) za terminową i bezproblemową spłatę zobowiązania osoby trzeciej. Jeśli więc kredytobiorca przestanie spłacać kredyt, odpowiedzialność za owe zobowiązanie spadnie na poręczyciela.

Skorzystanie z pomocy gwaranta z pewnością okaże się pomocne wtedy, gdy właściwy kredytobiorca nie będzie wykazywać odpowiednio wysokiej zdolności lub wiarygodności kredytowej. Co więcej, poręczyciel. może pomóc także wówczas, gdy kredytobiorca zechce negocjować z bankiem lepsze warunki umowy kredytowej. W końcu gdy majętny żyrant poręcza za nas i za naszą uczciwość konsumencką, nasza ocena wzrośnie w oczach banku.

Kto może zostać poręczycielem?

Przepisy bankowe nie wskazują jednoznacznie, kto może zostać Żyrantem, a kto nie. Właściwie możliwość taką posiada każdy, kto wykaże przed bankiem odpowiednio wysoką zdolność kredytową. Co więcej, oprócz odpowiednich zarobków i niewielkich zobowiązań, istotna jest także pozytywna wiarygodność kredytowa. Przyszły poręczyciel powinien posiadać czystą historię kredytową, stabilne zatrudnienie i nienaganną opinię jako klienta banku.

Analiza bankowa żyranta, który zgłosił się do poręczenia danego kredytu, przeprowadzana jest równie skrupulatnie, co w przypadku właściwego Kredytobiorcy. Bank z pewnością sprawdzi więc zarobki Żyranta, jego historię kredytową, obecność na „czarnych listach dłużników” oraz ocenę punktową BIK-u. Właściwie zostanie on poddany wszystkim etapom weryfikacji bankowej. Jeśli więc ubiegający się o status poręczyciela uważa, że jego długi lub posiadane kredyty nie przekreślą jego kandydatury, może być on w sporym błędzie. Dla banku ryzyko finansowe związane z nierzetelnym konsumentem i poręczycielem jest zbyt duże do przyjęcia.

Ważne jest więc, by potencjalny Poręczyciel posiadał stałe źródło dochodu. Stabilność zatrudnienia i wysokości osiąganych przychodów jest kluczową składową wyliczania zdolności kredytowej gwaranta. Równie istotna jest także sytuacja rodzinna żyranta oraz jego wiek (z reguły ograniczonym wiekiem poręczyciela jest 65 rok życia). Co ciekawe, w praktyce bankowej poręczyciele zostaje najczęściej jedno z rodziców Kredytobiorcy, dalszy majętny członek jego rodziny lub przyjaciel. Nic w tym jednak dziwnego – przyjęcie propozycji żyrowania cudzej pożyczki to wyraz największego zaufania do kredytobiorcy.

Kto może zostać żyrantem? | Najważniejsze informacje w pigułce

Podstawa prawna: brak specjalnych wymogów co do osoby pełniącej funkcję poręczyciela umowy kredytowej.

Wymogi stosowane w praktyce:

  • odpowiednia zdolność kredytowa (wystarczające zarobki, niskie zobowiązania finansowe itp);
  • pozytywna wiarygodność kredytowa (brak wpisów na listy dłużników, stabilne zatrudnienie, dobra historia współpracy z bankami);
  • odpowiedni wiek (co najmniej 18, i w zależności od banku nie więcej niż 60-65 lat);

W praktyce poręczycielem najczęściej zostaje bliska osoba lub krewny kredytobiorcy. Wynika to z ludzkiej potrzeby darzenia właściwego konsumenta ogromnym zaufaniem.

Poręczyciel - podstawa prawna

Aktem prawnym, jaki reguluje kwestię poręczania cudzego kredytu, jest Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny. Dokument ten znajduje się w Dzienniku Ustaw nr 16 na rok 1964, pod pozycją 63.  W owej ustawie oficjalna  definicja poręczenia kredytu została przedstawiona w sposób następujący:

Ustawa z dnia 2. kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny

Art. 876

§ 1. Przez umowę poręczenia poręczyciel zobowiązuje się względem wierzyciela wykonać zobowiązanie na wypadek, gdyby dłużnik zobowiązania nie wykonał.

§ 2. Oświadczenie poręczyciela powinno być pod rygorem nieważności złożone na piśmie.

Co więcej, w polskim prawie opracowano także szczegółowe ustalenia w sprawie dochodzenia swych praw przez poręczyciela w przypadku opłacenia przez niego długów Kredytobiorcy. Owa kwestia wygląda następująco:

Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny

Art. 883

§ 1. Poręczyciel może podnieść przeciwko wierzycielowi wszelkie zarzuty, które przysługują dłużnikowi; w szczególności poręczyciel może potrącić wierzytelność przysługującą dłużnikowi względem wierzyciela.

§ 2. Poręczyciel nie traci powyższych zarzutów, chociażby dłużnik zrzekł się ich albo uznał roszczenie wierzyciela.
§ 3. W razie śmierci dłużnika poręczyciel nie może powoływać się na ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy wynikające z przepisów prawa spadkowego.

Żyrant a poręczyciel

Żyrant to osoba, która oficjalnie i nieodwołalnie potwierdza swą gotowość do spłaty cudzego zobowiązania w sytuacji, gdy właściwy Kredytobiorca nie wywiąże się ze swych zobowiązań. Sam termin “żyrant” pochodzi od włoskiego słowa “girante”, oznaczającego tyle, co “wirnik”, “rotor” – czyli podmiot napędzający daną sytuację lub proces.

Termin “poręczyciel” jest typowo polskim wyrazem. Jego geneza słowotwórcza wywodzi się oczywiście od czasownika “poręczać”, który według Słownika Języka Polskiego PWN oznacza “wziąć na siebie odpowiedzialność za kogoś lub za coś”, a także “dać gwarancję co do czyjejś wypłacalności”. Termin “poręczyciela” prawnie funkcjonuje także w Kodeksie cywilnym.

W praktyce więc oba terminy, zarówno “żyrant”, jak i “poręczyciel”, oznaczają to samo. Słowo “żyrant” jest jednak częściej używane jest w języku potocznym, natomiast “poręczyciel” występuje w dyskursie oficjalnym i prawniczym. Co więcej, często używanym sformułowaniem jest także “gwarant” – czyli osoba gwarantująca bankowi czyjąś wypłacalność. Wszystkie trzy terminy oznaczają jednak tę samą funkcję i można ich używać wymiennie.

Poręczyciel - jakie ma obowiązki?

Pełniąc funkcję żyranta, musisz pamiętać o szeregu prawnie uregulowanych obowiązków przypisanych Twojej roli. Najważniejszym z nich jest oczywiście ewentualna spłata zobowiązania kredytobiorcy. Stanie się tak w przypadku, gdy Dłużnik zaprzestanie opłacania rat lub po po prostu nie będzie w stanie w dalszym ciągu regulować wysokości swego zadłużenia.

Niezależnie od tego, jak silne więzi łączą poręczyciela  z kredytobiorcą, powinien on liczyć się z możliwością zaprzestania spłaty zobowiązania przez właściwy podmiot. Taka sytuacja może nastąpić niemal w każdej chwili – i to nie tylko z powodu nieodpowiedzialności Kredytobiorcy, lecz także z powodu wystąpienie nagłej i niespodziewanej sytuacji (takiej jak chociażby utracenie przez niego pracy).

Wycofanie się z żyrowania pożyczki wcale nie jest prostym zadaniem, dlatego więc warto mieć ten fakt na uwadze w chwili podpisywania umowy z bankiem. Anulowanie swej funkcji poręczyciela wymaga zgody wszystkich stron umowy kredytowej. Co równie istotne – jeśli Kredytobiorca nie znajdzie innego sposobu zabezpieczenia swego kredytu (na przykład odpowiedniej hipoteki lub innego poręczyciela), zerwanie umowy żyrowania nie będzie możliwe.

Jakie prawa przysługują poręczycielowi?

Najważniejszym przywilejem poręczyciela jest tzw. “wstąpienie w prawa wierzyciela”. Termin ten oznacza nic innego, jak prawo żądania zwrotu zapłaconej przez żyranta kwoty pieniężnej od właściwego kredytobiorcy. Co więcej, poręczyciel ma prawo nie tylko do polubownego, lecz także do sądowego (a w razie konieczności i do komorniczego) domagania się zwrotu uregulowanych przez siebie należności.

Żyrant ma prawo do uzyskania informacji o stanie spłaty kredytu w dowolnym momencie trwania umowy kredytowej. Dzięki takiemu prawu poręczyciel będzie mógł na bieżąco i bez większego zaskoczenia reagować na wszelkie niepokojące sygnały o opóźnieniach w spłacie. Oprócz tego gwarant ma również prawo do anulowania umowy żyrowania, o ile kredytobiorca znajdzie inny sposób zabezpieczenia swego kredytu (np. odpowiednią hipotekę lub innego poręczyciela).

Do istotnych praw poręczyciela należy także możliwość negocjacji warunków umowy kredytu. Żyrant może poprosić o poręczanie nie całej kwoty kredytu, lecz tylko pewnej jej części. Co więcej, poręczyciel może żyrować całość zobowiązania jedynie do chwili osiągnięcia przez kredytobiorcę odpowiedniej zdolności kredytowej do samodzielnego spłacania zobowiązania.

Czy poręczyciel może się wycofać?

Rola żyranta bywa niezwykle trudna i stresująca. Bo choć w większości przypadków poręczyciel nie musi wykonywać żadnych specjalnie obciążających czynności, w sytuacji niespłacenia przez Kredytobiorcę zobowiązania będzie on zobowiązany do natychmiastowego uregulowania zadłużenia – i to pod groźbą wszczęcia sądowej egzekucji komorniczej. Ku szczęściu wszystkich Żyrantów, którzy chcieliby się wycofać z podjętej roli poręczyciela, istnieje w polskim prawie możliwość rezygnacji z żyrowania. By zakończyć sprawowanie wcześniej wybranej dla siebie funkcji, trzeba jednak spełnić kilka niezbędnych warunków. Po pierwsze – wycofanie się z roli żyranta może nastąpić wtedy, gdy właściwy Kredytobiorca sumiennie spłacał zobowiązanie przez cały czas trwania umowy. Co równie ważne, na rezygnację poręczyciela zgody udzielić muszą wszystkie zaangażowane strony umowy – zarówno bank, jak i kredytobiorca i sam żyrant. Po trzecie – w przypadku wycofania poręczenia kredytobiorca będzie musiał wnieść na poczet kredytu inne zabezpieczenie (np. hipotekę, zastaw czy kaucję).

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj.

Najczęstsze pytania i odpowiedzi

Jeśli właściwy Kredytobiorca zaprzestanie spłaty swego zobowiązania, wierzyciel będzie miał prawo zażądać odpowiedniej kwoty pieniężnej od żyranta. Sposób egzekwowania należności od właściwego dłużnika i jego jego poręczyciela różni się w zależności od ustalonych na umowie warunków. W większości przypadków żyrant i kredytobiorca odpowiadają przed wierzycielem po równo. Oznacza to, iż Kredytodawca domagać się będzie połowy wartości długu od poręczyciela, a połowy od właściwego dłużnika. Niektóre umowy przewidują jednak, iż wierzyciel rozpocznie egzekwowanie należności od kredytobiorcy, a dopiero w przypadku, gdy ten wykaże brak odpowiednich środków pieniężnych, wierzyciel zwróci się do gwaranta z wezwaniem do uregulowania całości powstałego zadłużenia. Warto wiedzieć, iż brak polubownego uregulowania należności wobec wierzyciela może doprowadzić do wszczęcia sądowego postępowania egzekucyjnego wobec obojga interesantów – zarówno żyranta, jak i właściwego kredytobiorcy.

Poręczenie kredytu nie jest równoznaczne z całkowitą utratą zdolności kredytowej – choć to prawda, iż dla analityków wystawiających nasz konsumencki scoring konsument z zaciągniętym kredytem jest tak samo oceniany, jak konsument jedynie poręczający dane zobowiązanie. Żyrowanie zobowiązania tak samo obciąży naszą zdolność kredytową, jak byśmy sami zaciągnęli owy kredyt na “własną kieszeń”. W oczach banku bowiem nigdy nie wiadomo, kiedy właściwy kredytobiorca nie wywiąże się ze swych konsumenckich zobowiązań, zmuszając tym samym żyranta do zapłaty należności. Ot, typowy bankowy sceptyzm.

Na pytanie, czy bank udzieli poręczycielowi kolejnej pożyczki lub kredytu, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Jeśli zdolność kredytowa konsumenta będzie na tyle dobra, że nawet podczas żyrowania cudzego zobowiązania stać go będzie na spłatę własnego kredytu, bank nie będzie miał oporów przed udzieleniem finansowania. Wszystko to jednak zależy od wyliczeń analityków bankowych i indywidualnej oceny ryzyka kredytowego.

Na to pytanie odpowiedź jest prosta: tak. Choć nie wszystkie banki udzielają tego typu kredytów, a samo poręczenie jako forma zabezpieczenia zdaje się odchodzić do lamusa, polskie prawo i praktyki rynkowe umożliwiają żyrowanie kredytu hipotecznego. Jedyna rzecz, o której należy pamiętać przed podjęciem decyzji w sprawie poręczania kredytu hipotecznego, to fakt, iż tego typu kredyt jest zobowiązaniem na wiele długich lat. A im dłuższy czas spłaty kredytu, tym większa szansa na wystąpienie sytuacji, w której kredytobiorca nie poradzi sobie ze spłatą zobowiązania (np. z powodu utraty pracy czy ciężkiej i kosztownej choroby). Zanim więc zdecydujesz się na poręczenie kredytu hipotecznego, przemyśl wszystkie za i przeciw takiego rozwiązania. Nie zapominaj o powadze funkcji poręczyciela i o ewentualnych trudach wycofania się z tejże roli.

W tym wypadku odpowiedź również jest prosta: tak. I choć do wszczęcia egzekucji komorniczej potrzeba naprawdę wielu “starań” ze strony kredytobiorcy i żyranta, taka sytuacja ma nieraz miejsce.

By komornik zapukał do drzwi poręczyciela, najpierw musi dojść oczywiście do nieopłacenia kredytu przez właściwego kredytobiorcę. W następnej kolejności uruchomiona powinna zostać procedura polubownego egzekwowania długu przez wierzyciela, czyli kredytodawcę lub działającą w jego imieniu firmę windykacyjną. Polubowne egzekwowanie długu polega zwykle na nadesłaniu na adres kredytobiorcy i żyranta oficjalnego monitu wzywającego do zapłaty powstałych należności. Gdy jeden monit nie przyniesie pożądanego skutku, wierzyciel wyśle kilka kolejnych monitów. Ostatnim środkiem polubownej procedury egzekucyjnej będzie nadesłanie dłużnikom przedsądowego wezwania do zapłaty. Jeśli i wtedy dłużnicy nie zareagują na wezwanie, sprawa zostanie przekazana do sądu, a wszczęta w dalszym ciągu egzekucja komornicza doprowadzi do spotkania poręczyciela z komornikiem.

O prawach i obowiązkach żyranta, a przede wszystkim o konsekwencjach płynących z poręczenia cudzego kredytu. Pamiętać należy o zmniejszeniu własnej zdolności kredytowej w przypadku zgodzenia się na żyrowanie (co znacznie utrudni starania o własny kredyt w przyszłości), a także o ewentualnym niespłaceniu zobowiązania przez właściwego kredytobiorcę.

Zanim zdecydujemy się na żyrowanie, warto zapoznać się ze szczegółami umowy kredytowej i przewidzianymi w niej warunkami spłaty zadłużenia w przypadku powstania nieplanowanych opóźnień w spłacie. Dobrze jest przemyśleć wszystkie ‘za’ i ‘przeciw’ zawczasu, bowiem po podpisaniu umowy nie będzie już łatwo wycofać się z roli poręczyciela.

Poręczyciel - najważniejsze informacje

Poręczyciel kredytu | Najważniejsze informacje

1) Poręczyciel jest osobą poręczającą cudzy kredyt – czyli tą, która odpowiadać będzie swym majątkiem w przypadku niespłacenia zobowiązania przez właściwego Kredytobiorcę.
2) By zostać poręczycielem, trzeba posiadać odpowiednią zdolność oraz wiarygodność kredytową.
3) Funkcja poręczyciela i wszystkie wynikające z niej prawa oraz obowiązki zostały opisane w Kodeksie cywilnym.
4) “Żyrant” jest terminem wymiennie stosowanym z takimi określeniami, jak “poręczyciel” czy “gwarant”.
5) Żyrowanie występuje zarówno w przypadku kredytów (także hipotecznych), jaki i pożyczek (również tych pozabankowych).
6) Poręczanie obniża zdolność kredytową poręczyciela przez cały czas trwania umowy kredytowej.
7) Będąc żyrantem, można samemu otrzymać kredyt, choć jest to znacznie trudniejsze niż w przypadku konsumentów nieporęczających cudzych zobowiązań.
8) Żyrant może się wycofać ze swej funkcji tylko w kilku ściśle określonych przypadkach.
9) Istnieje możliwość wszczęcia egzekucji komorniczej wobec żyranta – jeśli mniej inwazyjne sposoby egzekucji należności od niego i od kredytobiorcy nie przyniosą oczekiwanych rezultatów.
10) Funkcja żyranta to bardzo odpowiedzialne i stresujące zadanie. Warto dokładnie zastanowić się nad jej wyborem, zanim podejmie się decyzję o poręczeniu cudzego zobowiązania.

Źródła:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Umowa_poręczenia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Żyrant
https://sjp.pwn.pl/slowniki/poręczyciel.html

author
Halszka Gronek
Ekspertka finansowa na zadluzenia.com, ukończyła dziennikarstwo i socjologię na Uniwersytecie Gdańskim. Autorka kompendiów wiedzy na temat społecznych aspektów świata finansów i ekonomii.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Wszystkie komentarze

jakub77
jakub77
2019-02-01 19:38:05

a czy wiecie moze czy zona moze byc zyrantem czy moze jej zarobki i tak sie licza skoro mamy wspolnote finansowa?

Podobne artykuły

Darmowa pożyczka w Banku BGŻ

Niedawno informowaliśmy o darmowej pożyczce dostępnej w Banku BGŻ. Pożyczka do 2000 zł była całkowicie bezpłatna, Klient oddawał dokładnie taką kwotę jaką pożyczył.

author
Patryk Byczek
21 stycznia 2014
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

PKO BP w Kazimierzy Wielkiej

PKO BP to największy bank w Polsce. Zobacz placówki i oddziały w Kazimierzy Wielkiej – godziny otwarcia, dane adresowe oraz ofertę.

author
Aleksandra Gościnna
18 sierpnia 2019
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

Aneks do umowy pożyczki

Każdego dnia wielu Klientów ubiega się o pożyczkę. Jednym z elementów procesu pożyczkowego jest zawarcie umowy pomiędzy Klientem a pożyczkodawcą. Zapisy umowy określają dokładne warunki, na jakich udzielane jest finansowanie. Wiele osób zastanawia się jednak co zrobić w przypadku, gdy zapisy z podpisanej umowy wymagają korekty. Sprawdzamy zatem, czym jest aneks do umowy pożyczki oraz o czym koniecznie należy pamiętać, gdy przygotowujemy ten dokument.

author
Aleksandra Gościnna
01 listopada 2020
Ekspertka finansowa, magister Uniwersytetu Gdańskiego i absolwentka studiów podyplomowych na UW. W latach 2021-2023 redaktor naczelny zadluzenia.com. Specjalistka ds. e-marketingu i promocji online.

Ile można wypłacić z bankomatu?

Najszybszą formą wypłaty gotówki niewątpliwie jest skorzystanie z bankomatu. Ile można wypłacić z bankomatu w 2024 roku? Czy są limity wypłaty gotówki? Poznaj limity wypłat gotówki w poszczególnych bankomatach.

author
Julia Wierciło
22 lutego 2024
Ekspertka finansowa, związana z zadluzenia.com od 2022 roku. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Znana z niekonwencjonalnego podejścia do świata finansów. W artykułach przyjmuje perspektywę bycia blisko ludzi.

Darmowa pożyczka od Ekspres Kasa

Ekspres Kasa to kolejna firma pożyczkowa, która udziela darmowej pożyczki. Maksymalnie możemy liczyć na 1 000 zł.

author
Patryk Byczek
20 października 2014
Ekspert finansowy, z zadluzenia.com związany od 2015 roku. Absolwent Uniwersytetu Gdańskiego. Redaktor naczelny portalu, specjalizuje się w analizie produktów finansowych, promocji bankowych i recenzowaniu kredytów.

Start nowego portalu Zadluzenia.com

Witamy na pierwszym w Polsce portalu finansowym stworzonym z myślą o osobach zadłużonych ! 

author
Dominika Byczek
12 grudnia 2012
Ekspertka finansowa, redaktorka, magister Uniwersytetu Gdańskiego. Z zadluzenia.com związana od 2014 roku, redaktor naczelna portalu do 2020 roku. Specjalizuje się w tworzeniu poradników finansowych.
Porównaj