Czy komornik może zająć lodówkę i pralkę?

Komornik a zajęcie lodówki i pralki

Możliwość zajęcia lodówki i pralki spędza sen z powiek wielu dłużnikom. Nic dziwnego – życia codziennego bez tych sprzętów nie sposób sobie wyobrazić. Lodówka i pralka pomagają nam przecież zapewnić sobie i swojej rodzinie podstawowe potrzeby życiowe. Dlatego już na wstępie odpowiadamy na kluczowe pytanie. Wyjaśnienie odpowiedzi zamieszczamy pod ramką.

Zajęcie komornicze pralki i lodówki – podstawa prawna

Komornik może zająć tylko to, czego prawo nie wyłącza spod egzekucji. Od 1 stycznia 2019 roku znacząco zmieniły się przepisy dotyczące egzekucji komorniczej. Wprowadzono między innymi nakaz nagrywania wszystkich czynności komornika oraz obowiązek wydawania publicznego oświadczenia majątkowego komornika.

Aktualizację wprowadzono także w przepisach kodeksu postępowania cywilnego. Dla problemu zajmowania przez komorników pralek i lodówek szczególne znaczenie ma punkt pierwszy artykułu 829, w którym wskazano wszystkie ograniczenia z egzekucji.

Przepis ten jednoznacznie wyklucza z egzekucji komorniczej lodówkę i pralkę. Uznano bowiem, że są to przedmioty niezbędne do życia dla dłużnika i jego domowników, w związku z czym nie można pozbawiać go tych sprzętów.

Kiedy komornik może zająć lodówkę i pralkę?

Istnieją tylko dwa przypadki, w których komornik – zgodnie ze wskazanym wyżej przepisem – może zająć pralkę lub lodówkę Dłużnika.

1. Dłużnik posiada w domu kilka lodówek lub pralek, a ich liczba przekracza potrzeby dłużnika i osób z nim współzamieszkujących.

Jeżeli więc dłużnik ma dwie pralki czy dwie lodówki, a nie ma tylu dzieci, by posiadanie takiej liczby sprzętów było uzasadnione, to komornik może zająć „nadprogramowe” pralki i lodówki. Z reguły dwie pralki czy dwie lodówki komornik zostawia jedynie rodzinom wielodzietnym. Rodziny 2+2 albo 2+1 raczej nie mogą liczyć na to, że komornik pozwoli im zostawić sobie dwie pralki czy dwie lodówki. Przy egzekucji komorniczej najprawdopodobniej jedna z nich zostanie zlicytowana.

2. Pralka lub lodówka dłużnika mają wartość znacznie przekraczającą standardową wartość nowych tego typu przedmiotów.

Wyjątkiem są sytuacje, kiedy dłużnik posiada pralkę lub lodówkę o dużej wartości – jeżeli jest to np.: sprzęt kolekcjonerski czy projektowany przez znanego artystę. W takiej sytuacji najczęściej komornik proponuje dłużnikowi sprzedanie wartościowego sprzętu i w zamian za to zapewnia mu inny sprzęt spełniający swoją funkcję, ale niebędący już sprzętem o tak dużej wartości.

Komornik zajął lodówkę i pralkę

Wcześniej odpowiedź na to pytanie nie była jednoznaczna. Do końca 2018 roku art. 829 pkt 1 k.p.c. wskazywał, że nie podlegają egzekucji “przedmioty urządzenia domowego, pościel bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla Dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu”.

Do końca 2018 roku o tym, czy lodówkę lub pralkę można zająć, decydował sam komornik podczas wykonywanych czynności terenowych przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności dotyczących codziennego życia Dłużnika. Dla oceny niezbędności przedmiotów decydująca była chwila zajęcia. Wartość majątkowa przedmiotów urządzenia domowego nie miała znaczenia, chyba że były to przedmioty będące atrybutem bogactwa.

Praktyka komorników w zakresie zajmowania pralek i lodówek nie była jednolita i zależała od okoliczności konkretnej sprawy oraz wyjaśnień dłużnika i mieszkających z nim osób. Niektórzy komornicy za swoją zasadę przyjmowali niezajmowanie przedmiotów takich jak: zmywarka, pralka, lodówka, natomiast inni dokonywali ich zajęcia i póżniej sprzedawali te przedmioty w drodze licytacji. To działanie sprawiało jednak, że część osób była zmuszona do zaciągania pożyczek z komornikiem na zakup kolejnego sprzętu, ponieważ bez pralki czy lodówki po prostu nie byli w stanie funkcjonować we własnym gospodarstwie domowym.

Zmiana przepisów była konieczna do ujednolicenia działań komorniczych. Teraz przepisy jasno wskazują na to, że ani pralka, ani lodówka nie mogą zostać zajęte przez komornika.